امروزه، از رنگ های روشن در لباس های فرم مدارس استفاده می کنند. طراحی لباس های فرم به گونه ای است که یا طرح های زیادی در آن ها به کار رفته و یا طرح خاصی ندارند. در نتیجه جای خالی طراح لباس مدارس بسیار احساس می شود.
در دهه های 60 و 70 فرم پوششی تمامی مقاطع چه راهنمایی و چه ابتدایی، تقریبا سرمه ای و طوسی بود و از رنگ های شاد در یونیفرم مدارس استفاده نمی شد. شکل بیشتر لباس های فرم، به صورت یک روپوش ساده تک رنگ با رنگ های تیره بود.
هم اکنون، استفاده از رنگ های روشن مانند سبز، زرد و قرمز در روپوش های مدارس به خصوص در دوره های ابتدایی بسیار متداول شده است و کمتر مدرسه هایی وجود دارند که از رنگ های تیره برای یونیفرم استفاده کنند. در حال حاضر، گاهی برای رنگ یونیفرم ها از رنگ های ترکیب شده استفاده می شود. اما به طور کلی، رنگ لباس ها روشن تر شده است. بعضی اوقات می بینیم که طرح خاصی روی لباس نیست و یا طرح های شلوغ زیادی در آن به کار رفته است. جای خالی طراح لباس مدارس بسیار احساس می شود.
نوع لباس و تعیین کردن رنگ آن، در حوزه اختیارات شورای مدرسه است
معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش در ارتباط با انتخاب نوع و رنگ لباس، این کار را بر عهده شورای مدرسه می داند و می گوید: به همین علت است که تنوع رنگی در یونیفرم ها وجود دارد، اما در رابطه با قیمت و هزینه تمام شده، شورای مدرسه سعی می کند تا رعایت حال همه دانش آموزان را کند تا دانش آموزانی که به لحاظ مالی ضعیف تر هستند آسیب نبینند.
کاظمی هم معتقد است که نقش لباس در آرامش روانی و روحی و آراستگی بسیار جدی و موثر است و در ادامه می گوید: لباس، نگرش درونی افراد در حوزه سبک زندگی را بیان می کند و خیلی از باورهای افراد از طریق پوششی که دارند قابل دریافت است.
معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش بر این گفته تاکید می کند که: تدوین ویژگی های پوشش مبتنی بر فرهنگ ایرانی و اسلامی، متنوع، آراسته و زیبا با در نظر گرفتن مراحل رشد دانش آموزان و تفاوت های فرهنگی را در دست طراحی داریم.
همچنین او درباره وجود کارگروه فرم مدارس در منطقه های آموزش و پرورش گفت: این کارگروه ها که با اتحادیه پوشاک همکاری دارند، شناسایی اصنافی را که قابلیت تولید دارند، برعهده دارند و مدل های زیادی با جنس ها و رنگ های متفاوتی را پیشنهاد می کنند. اما در هر صورت باید به سمتی حرکت کنیم که ذائقه دانش آموزان را در آن ببینیم.
او بر این باور است که یونیفرم مدارس در نهادینه کردن فرهنگ حجاب و عفاف موثر است؛ زیرا مدرسه تنها جایی است که دانش آموزها با حجاب می توانند انس بگیرند. این مسئله که ممکن است جنس لباس ها مطابق میل بعضی از دانش آموزان نباشد را قبول دارم، اما حجاب گریز نمی باشد. جز مدرسه در جای دیگری به صورت همگانی نمی توان حجاب را یاد داد. البته می دانیم که باید با توجه به زیستگاه، محل سکونت و فرهنگ های بومی، الگوهای مناسب تر و جدیدتری را باید برای دانش آموزان طراحی کنیم. یکی دیگر از برنامه هایی که داریم برای گسترش الفت و انس با حجاب، توجه به همین موضوع است.
برپایی جشنواره مد و لباس
معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش درباره با برپایی جشنواره مد و لباس می گوید: با کمک و همکاری معاونت آموزشی و کاردانش که بخشی از لباس فرم های مدارس را تولید می کنند، این جشنواره را دنبال می کنیم و اگر امکان داشته باشد، جشنواره مد و لباسی را برپا کنیم که مدارس از مدل هایی که موجود هستند، بتوانند استفاده کنند.
در گذشته، محدودیتی برای استفاده از رنگ های شاد وجود نداشت
وزرات آموزش و پرورش، طبق گفته های مدیر کل دفتر آموزش دبستانی، تحقیقاتی را انجام داده که تاثیر رنگ را بر روی علاقه های کودکان بررسی می کند.
او در ادامه می گوید: طبق این نتایج، تاثیر رنگ های شاد بر روی عملکرد تحصیلی مورد قبول قرار گرفت، پس مدرسه ها به سمت رنگ های شاد برای فرم پوششی مدارس رفتند.
مرتضی شکوهی در رابطه با سوق پیدا کردن مدارس به سمت استفاده از رنگ های متنوع، شاد و روشن می گوید: محدودیتی برای استفاده از رنگ های روشن در گذشته وجود نداشت، اما مسئولین و مدیران به سمت رنگ های تیره گرایش داشتند و به همین دلیل از لباس های تیره استفاده می شد. اما امروزه خود مدیران مدارس، رنگ های شاد را می پسندند و از آن ها استقبال می کنند.
کم کاری در حوزه سازماندهی پوشش مدارس
دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس وزرات ارشاد اعتقاد دارد که نامناسب بودن لباس از نطر کیفیت و جنس و مدل در تعقل و اندیشه ها تاثیر منفی می گذارد، زیرا نقش پوشش در حوزه یادگیری و آموزش بسیار موثر است. قطعا آموزش و پرورش، مخاطبان زیاد و دامنه وسیعی دارد پس این مسئله باید مورد توجه قرار بگیرد.
قبادی با اشاره به این نکته که قانون این امکان را به ما می دهد تا به این مقوله در کارگروه مد و لباس که آموزش و پرورش هم عضو آن است توجه زیادی داشته باشیم می گوید: شاید دلیل کم کاری در حوزه ساماندهی پوشش مدارس، مسائل زیاد متفاوت دیگری که در آموزش و پرورش وجود دارند، باشد.
قبادی بیان می کند که در ماده 7 آیین نامه اجرایی تصویب مجلس شورای اسلامی، وظایف دستگاه ها کاملا مشخص شده است و یکی از اعضا مهم این کارگروه، وزرات آموزش و پرورش است که وظیفه دارد تا بنا به اقتضای سنی، جغرافیایی و جنسیتی اقدام به طراحی و تهیه یونیفرم مدارس کند.
او با بیان این که چند ماهی است با همکاری استانداران استان های سیستان و بلوچستان، هرمزگان و کرمانشاه این امکان فراهم شده تا کارمندان در محل کار خود با لباس های بومی حاضر شوند، گفت: آموزش و پرورش هم باید این امکان را به بچه ها بدهد تا با لباس محلی و بومی به مدرسه بیایند.
معرفی طراح به مدارس
قبادی با اشاره به این مسئله که در حوزه تخصصی ساماندهی مد و لباس، باید تلاش همگانی و بیشتری داشته باشیم گفت: بیشتر از صد جلسه در رابطه با پوشش مدارس برگزار کردیم. یکی از مشکلاتی که در این جلسه ها مطرح شد؛ واگذاری انتخاب پوشش به شورای مدرسه بود. اولیا و مربیان ترجیح می دهند تا لباس ارزان تر و قیمت مناسب تری را تهیه کنند و کیفیت و مدل مناسب آن در الویت های دیگری قرار دارد.
دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس وزارت ارشاد گفت: پیشنهاد من به مدیران و مسئولان مدارس این است که از طراح های لباس استفاده کنند و آمادگی این را داریم که برای هر مدرسه یک تا سه طراح بفرستیم تا لباس های مناسب را طراحی کنند.
دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس وزارت ارشاد با بیان این که بعضی از مناطق ملزم این مسئله هستند تا مدارس سقف مشخصی را برای لباس فرم در نظر بگیرند می گوید: برای مثال وقتی اصرار بر این است که قیمت لباس های فرم مدارس بیشتر از 35 هزار تومان نشود، در نتیجه تولید کنندگان و اتحادیه از ضعیف ترین جنس استفاده می کنند. این نکته هم وجود دارد که اگر جنس لباسب مناسب نباشد ممکن است موجب بیماری و حساسیت شود.
در طراحی لباس مدارس، نمی توان هزینه های زیادی را در نظر گرفت. در شهر تهران، میانگین هزینه لباس فرم مدارس 100 هزار تومان است که بسیاری از خانواده ها نمی توانند چنین هزینه ای را پرداخت کنند. این هزینه ناچارا به خانواده ها تحمیل می شود. در نتیجه شورا مدارس بدون در نظر گرفتن نظرات طراح های لباس و روانشناس مدل و رنگ را انتخاب می کنند که کج سلیقگی در این امر، موجب دلزدگی بچه ها از یونیفرم می شود.
بهتر است تا با هماهنگی و همکاری وزرات آموزش و پرورش با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در طراحی لباس های استاندارد یکدیگر را یاری کنند تا بار هزینه زیاد لباس ها بر روی خانواده ها کم تر شود.